Nasze tradycje, nasze zwyczaje, nasze smaki
Akcja „Nasze tradycje, nasze zwyczaje, nasze smaki”
Akcja została zainicjowana przez Stowarzyszenie Polska Akademia Smaku. Projekt swoim patronatem objął starosta poznański Jan Grabkowski, a partnerem akcji była Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna.
Inspiracją dla tego działania były pierwsze obostrzenia covidowe, które dotknęły nas wszystkich wiosną 2020 roku. Jak się okazało przyszło nam spędzać nietypowo Święta Wielkanocne – bez wspólnych ceremonii w kościołach, bez wspólnego stołu świątecznego z udziałem najbliższych… Z dnia na dzień opustoszały szkoły, a dzieci pozostały w domach.
Akcja miała być namową do swego rodzaju rodzinnych refleksji, a przede wszystkim do budowania domowych więzi i wspólnego gotowania.
Organizator zachęcał: „Porozmawiajmy ze swoimi dziadkami, rodzicami o ich historii. Niech opowiedzą nam, jak sobie radzili w najtrudniejszych czasach. Nasi dziadkowie przeżyli wojnę i pierwsze lata powojennej biedy. Mogą zatem przypomnieć jakim darem był kawałek chleba. Nasi rodzice z kolei pamiętają dobrze czasy pustych półek w sklepach w czasach komunistycznych… Zapiszmy nasze rodzinne wspomnienia. Przypomnijmy i odtwórzmy potrawy, którymi nasi najbliżsi żywili się w minionych dziesięcioleciach. Nauczmy się je gotować w naszych domach” (…) Celem projektu jest przywrócenie szacunku prostym produktom i potrawom z nich powstającym. (…) Podczas wspólnych, rodzinnych eksperymentów kuchennych zróbmy zdjęcia. Nakręćmy krótkie rodzinne filmiki ze wspólnego gotowania i pieczenia. Nie ograniczamy jednak akcji wyłącznie do jednego obszaru. Zachęcamy też do aktywności mieszkańców Poznania i Wielkopolski”.
Rezultatem tego działania były liczne materiały, które wpłynęły do organizatora.
Wybrane z nich zostały opublikowane na stronie powiatu poznańskiego, oraz profilu FB Stowarzyszenia Polska Akademia Smaku.
Prezentujemy je również w tym miejscu.
W ten sposób między innymi tworzymy bazę kulinarnych tradycji i opowieści, której budową zajmuje się nowo powstający Instytut Skrzynki – Instytut Dokumentacji, Rozwoju i Promocji Dziedzictwa Kulturowego i Kulinarnego Powiatu Poznańskiego.
LISTY
Smaki dzieciństwa
Słyszałam kiedyś, że węch jest jednym ze zmysłów, których nie można oszukać. Jak nagle poczujesz ulubiony zapach perfum, których używałaś sprzed lat przypominają się miłe chwile, z ówczesnym ukochanym czy wspomnienia słonecznych wakacji. Tak samo, wydaje mi się jest ze smakiem. Zdałam sobie z tego sprawę, podczas warsztatów kulinarnych kuchni wegańskiej. Robiliśmy pyszne desery i ciasta, bez użycia jajek i mleka. Były kolorowe i smaczne. Jednak czegoś im brakowało. Przez dłuższą chwilę zastanawiałam się, czy to kwestia cukru trzcinowego, konsystencji czy struktury. Jednak nie. Brakowało im jednego. Smaku dzieciństwa. Mojego dzieciństwa.
Lubimy to, co kojarzy nam się z domem, pełnym smaków, kolorów i przede wszystkim naszych bliskich. Może, nie każdy ma to szczęście. Ja miałam. Wychowywałam się w czasach, w których krowy nie były wściekłe, nie panowała ptasia grypa a babcia robiła kogel-mogel z surowych jajek, nie bojąc się, że zabije nas sarmonella. Smak mojego dzieciństwa to jabłecznik z papierówek, zerwanych z ogrodu, plendze z surowych ziemniaków czy ciasto z rabarbarem.
Niezależnie od grubości porfela, każdy ma takie danie, które przywołuje na myśl miłe chwile z dzieciństwa. Kiedyś dania były tanie i proste. Zmuszała nasze babcie i mamy do tego sytuacja. Ale mówiąc, że japońskie sushi czy dania kuchni azjatyckiej nie mogą z nimi konkurować sami się oszukujemy.
Zdaję sobie sprawę, że obecnie jesteśmy bardziej świadomi tego, co jemy. Wiemy, że mleko ma laktozę a mąka gluten. Mamy wiele nietolerancji i alergii i wiemy, że smaki dzieciństwa, dla kolejnego pokolenie to zapewne prażony jarmuż i humus. Nie chciałabym, jednak odmawiać mojemu synowi smaku ciasta z rabarbarem. Chciałabym, aby poznał smaki, na których ja się wychowałam, które są częścią naszej lokalnej historii, tradycji i które na zawsze pozostaną w mojej pamięci.
Magdalena Strój-Stachowiak
